انواع اختلالات روانی و برخی از علائم آنها
شاید اختلالات روحی روانی زیادی را شنیده باشید و بخواهید در مورد علائم آنها بدانید. ما میخواهیم در مورد انواع بیماری و اختلالات روحی روانی در روانپزشکی و علائم آنها صحبت کنیم. پس، تا آخر این مطلب با ما همراه باشید. بیماریهای اعصاب و روان طیف بسیار گستردهای دارد و هر کدام علائم مختص خود را خواهند داشت. این اختلالات اگر درمان نشوند باعث خواهند شد فرد در زندگی دچار مشکل شده و نتواند زندگی خود را مثل قبل ادامه دهد. حتی ممکن است با داشتن برخی از بیماریهای روانی اقدام به خودکشی کند. بنابراین، لازم است در مورد هر یک از بیماریهای روانی اطلاعات داشته باشیم. ضروری است بدانیم هر کسی که مبتلا به بیماری روانی میشود چه علائمی از خود بروز خواهد داد. در ادامه در مورد چند نوع از بیماریهای اختلالی که بیشتر شایع است صحبت کرده و شما را با علائم هر کدام آشنا خواهیم کرد.
بیماری اختلال دو قطبی
بیماری اختلال دو قطبی باعث تغییر در سطح انرژی و فعالیتهای بیماران میشود. افراد دورههای شیدایی و افسردگی را پشت سر میگذارند. در دوره شیدایی انرژی و فعالیت شخص، حواس پرتی و اعتماد به نفس آن بیشازحد افزایش مییابد. افراد مدتی را غمگین و مدتی را شاد سپری میکنند؛ بدون آنکه علت آن را جویا شوند. البته، این عارضه برای همه اتفاق میافتد؛ اما برای برخی ممکن است که بسیار شدیدتر و خطرناکتر شود.
علائم دوره مانیا یا شیدایی
- اعتماد به نفس بالا
- احساس سرخوشی فراوان
- افزایش فعالیتهای فیزیکی
- سرعت بالا در حرف زدن
- میزان انرژی و میل جنسی بالا
- نیاز کمتر به خواب
اختلالات شخصیتی
اختلال هویت جنسی و شخصیتی باعث میشود فرد مبتلا در ارتباط، افکار، خاطرات و احساسات خود دچار مشکل شود. بهطوریکه شخصیت اصلی فرد نامعلوم است. افرادی که در دوران کودکی آزار جسمی یا جنسی دیده باشند، ممکن است در بزرگسالی به اختلال چند شخصیتی مبتلا گردند. اختلال چند شخصیتی شامل علائم زیر است:
- واکنشهای عاطفی شدید
- رفتار پرخاشگرانه
- پایدار نبودن در ارتباط بین افراد
- نوسانات شدید خلقی
۸۰ درصد از افرادی که دچار اختلال شخصیت مرزی شدهاند به فکر خودکشی هستند. متاسفانه بین ۴ الی ۹ درصد افراد مبتلا به این بیماری روانی جان خود را در اقدام به خودکشی از دست میدهند.
اختلالات یادگیری
اختلال یادگیری یک عارضه رنجآور چند رشتهای و عصبی محسوب میشود و مشابه سایهای روی ذهن دانش آموزان خواهد بود. این نوع از اختلالات روانی موجب میشود که فرد به شکل مداوم در یادگیری دروس خود ناتوان باشد. طبق مطالعات گسترده و پژوهشها اختلال یادگیری در کودکان ابتدایی شروع میشود و تا بزرگسالی باقی خواهد ماند.
این مشکل مربوط به عصب است که پدیدار شدن آن باعث میشود مغز نتواند اطلاعات را به صورت مناسب دریافت، ارسال و پردازش کند. کودکان مبتلا به اختلال یادگیری کم هوش نیستند. متاسفانه این اختلال قابل درمان نیست؛ اما میتوان به روشهای مختلفی به کودکان دارای این اختلال کمک کرد.
کودکانی که دچار این اختلال شدند در موارد زیر ناتوان هستند:
- خواندن
- نوشتن
- صحبت کردن
- گوش دادن
- درک کردن مفاهیم درسی
- درک عمومی
ناتوانی در این موارد باعث میشود کودک نتواند مهارتهای جدید را یاد بگیرد. علائم بیماری اختلال یادگیری آشکار است و والدین به زودی متوجه این اختلال در کودکان خود خواهند شد.
اختلالات سلوک
اختلالات سلوک را میتوان یک گروه از مشکلات رفتاری عاطفی دانست که از دوران کودکی شروع میشود. نوجوانانی که به این بیماری روانی مبتلا هستند در یادگیری، رعایت قوانین و رفتار اجتماعی مشکل دارند. ممکن است که رفتارهای پرخاشگرانه از خود بروز داده و حقوق دیگران را نادیده بگیرند. البته، اطلاعات مناسب در مورد این بیماری در جامعه بهخوبی رواج نیافتهاست. بنابراین، بزرگسالان و دیگران این افراد را بیتربیت یا بزهکار میدانند.
اگر کودک شما به طور مداوم چند مورد از رفتارها و علائم زیر را نشان دهد ممکن است که دچار این اختلال روانی شده باشد:
- پرخاشگری برای افراد و حیوانات
- تهدید کردن و ترساندن افراد و قلدری کردن
- شروع کننده دعواهای جسمانی
- استفاده از سلاحهایی که موجب صدمه جسمانی شدید به دیگران شود
- ظلم کردن به مردم و حیوانات
- اجبار افراد دیگر برای رابطه جنسی
- جدی برای تخریب اموال و آتش افروزی
- سرقت و فریبکاری
ختلالات مرتبط با اضطراب و استرس
اختلالات مرتبط با اضطراب و استرس را میتوان به چند دسته تقسیم کرد. این اختلالات هرچهقدر شدیدتر باشند، موجب ایجاد ترس بیشتر در فرد بیمار خواهد شد.
علائم اختلال اضراب
افرادی که از این اختلالات روانی رنج میبرند دارای علائم زیر هستند:
- خستگی
- تنش عضلانی
- معده درد
- احساس سفتی یا درد قفسه سینه
- خجالت
- تعریق
- لرزیدن
- تنگی نفس
- ضربان قلب تند
- سردرد
- سرگیجه
اختلالات وسواسی
کسانیکه به اختلال وسواسی دچار میشوند عواملی را به طور مکرر انجام میدهند. این حالت ناخواسته و آزاردهنده است و باعث میشود فرد کنترلی بر اعمال خود نداشته باشد. بهعنوانمثال، کسانیکه اختلال وسواس فکری دارند بیشازحد در مورد مشکلی فکر کرده و مشکل کوچک و آن را به یک معضل بزرگ در ذهن خود تبدیل میکنند. به این نوع تفکر اورثینگ یا فکر کردن بیشازحد گفته میشود.
اختلال وسواس عملی برای کسانی است که یک کار را چندین بار انجام میدهند و عذاب وجدان دارند که بهطورکامل آن کار را انجام نداده باشند. بهعنوانمثال، در مورد پاکیزگی و تمیزی واکنش زیادی نشان میدهند.
انواع اختلالات وسواسی
- وسواس اجباری (OCD)
- اختلال بدشکلی بدن
- اختلال احتکار
- کشیدن مو (تریکوتیلومانیا)
- اختلال خراشیدن یا کندن پوست
- اختلال وسواس اجباری مرتبط با مواد یا دارو
- وسواس اجباری مرتبط با بیماری دیگر
علائم اختلال وسواسی
بیمارانی که مبتلا به اختلال وسواس هستند این علائم را خواهند داشت:
- ترس از آلودگی
- ترس آسیب ناشی از تصادف، بیماری یا مرگ
- افکار و تصاویر مزاحم از رابطه جنسی یا خشونت
- توجه بیشازحد به تقارن و نظم
- نگرانی بیشازحد در مورد بیماری، مسائل مذهبی یا اخلاقی
- نیاز به دانستن و به خاطر سپردن موارد مختلف
- شستن بیشازحد دستها، دوشگرفتن و مسواکزدن
- نظافت و شستن بیشازحد خانه
- بررسی بیشازحد قفلها، وسایل برقی و وسایل مرتبط با ایمنی
- تکرار مداوم فعالیتهای معمول مانند نشستن و راهرفتن
- قوانین و الگوهای سفتوسخت برای چیدمان وسایل مختلف
- لمس، ضربهزدن یا حرکتدادن با الگوی معین یا تعداد دفعات مشخص
- سوال پرسیدن مداوم برای کسب اطمینان
- جایگزینی فکر بد با فکر خوب
اختلالات سایکوتیک
افرادی که مبتلا به اختلال سایکوتیک میشوند ارتباط خود را با دنیای واقعی از دست داده و بیشتر در فکر خیال پردازی هستند. در مواقع شدیدتر، بیماری موجب ایجاد هذیان و توهم میشود که این افکار اشتباه و غیر واقعی باعث میشود بیمار در سطح بالاتری از این اختلال قرار بگیرد.
کسانی که مبتلا به اختلال سایکوتیک هستند علائم فهرست زیر را از خود نشان میدهند:
- توهم و هذیان گویی
- بی نظمی در گفتار، تفکر و رفتارهای حرکتی
- کاهش بیان عاطفی
- کاهش انگیزه و گفتار
- نداشتن علاقه، هیجان و لذت
اختلالات پانیک
افرادی که تجربههای بسیار شدیدی از ترس، نگرانی و اضطراب را تجربه میکنند مبتلا به اختلال پانیک هستند. در این افراد اضطراب بدون هیچ دلیلی شروع شده و باعث حمله قلبی یا مرگ ناگهانی میشود. ازآنجاییکه مبتلا شدن به این بیماری روانی باعث میشود احتمال مرگ ناگهانی فرد افزایش یابد، بنابراین، بسیار مهم است که در مراحل اول، این بیماری سریعتر درمان شود.
علائمی که در افراد پانیک دیده میشود شامل فهرست زیر است:
- تنگی نفس
- سرگیجه
- تعریق
- لرزش بدن
- درد قفسه سینه