یکی از بزرگترین دغدغههای والدین در دوران کودکی، رشد مهارتهای زبانی و گفتاری فرزندشان است. کودکان از زمان تولد با صداهایی که از محیط خود میشنوند آشنا میشوند و هر چه زودتر بتوانند این صداها را به کلمات تبدیل کنند، به مرور قادر خواهند بود ارتباطات پیچیدهتری را برقرار کنند. در این مقاله به بررسی عواملی که باعث زود حرف زدن کودک میشود و راهکارهایی برای افزایش توانایی گفتاری آنها پرداختهایم.
آگاهی از این عوامل نه تنها برای والدین مفید است، بلکه برای کسانی که در حرفههای آموزشی کودک فعالیت دارند، مثل مربیان مهد کودک، نیز میتواند تاثیر زیادی در پیشبرد روند رشد گفتاری کودک داشته باشد. یادگیری مهارتهای گفتاری در کودکان با مصرف ویتامین هایی مانند B12، D، و امگا 3 به همراه مصرف مواد معدنی موثر است. حضور در دوره مربیگری مهد کودک نیز میتواند در این مسیر کمک کننده باشد. حالا سوال اینجاست که چه چیزی باعث زود حرف زدن کودک میشود و زود حرف زدن کودک نشانه چیست؟
به نقل از سایت news.harvard:
«برگلسون توضیح داد که دانشمندان مدتهاست که انبوه تولید کلمه را که در حدود 18 ماهگی اتفاق میافتد، تایید کردهاند. در مطالعات بعدی، او و همکارانش بهبود کیفی مشابهی را در درک زبان نزدیک به اولین سالگرد تولد کودک، تقریباً در زمانی که اولین کلمات صادقانه وارد میشوند، پیدا کردند. به نظر می رسد که کودکان در حدود یک سالگی از درک مکانیزم زبان به طور ناگهانی به شرکای ارتباطی واقعی تبدیل می شوند.»
اهمیت در گفتار کودکان
رشد مهارتهای گفتاری در کودکان به قدری مهم است که به عنوان یکی از شاخصهای رشد ذهنی و اجتماعی کودک شناخته میشود. این فرآیند نه تنها توانایی کودک برای بیان نیازها و خواستهها را فراهم میکند، بلکه تأثیر زیادی بر رشد شناختی، اجتماعی و عاطفی او دارد. کودکانی که قادرند زودتر صحبت کنند، در برقراری ارتباط با دیگران موفقتر هستند و احساس امنیت بیشتری دارند.
علاوه بر این، تواناییهای گفتاری با یادگیریهای دیگر کودک مثل خواندن، نوشتن و حتی مهارتهای حل مسئله در ارتباط هستند. به همین دلیل است که والدین باید این مهارت را به درستی تقویت کنند تا کودک از لحاظ اجتماعی و شناختی به رشد مطلوبی دست یابد. بنابراین، آگاهی از عواملی که باعث میشود کودک زودتر حرف بزند، اهمیت زیادی دارد.
راهکارهایی برای زود حرف زدن کودک
اگر شما هم به عنوان والدین یا مربی به دنبال پاسخ این سوال هستید که چه چیزی باعث زود حرف زدن کودک میشود، باید بدانید که این فرآیند میتواند با مجموعهای از اقدامات و تعاملات صحیح تسریع شود. در ادامه چند راهکار عملی برای کمک به کودکان برای صحبت کردن زودتر آورده شده است:
· عکس العمل مناسب به گفتار کودکان
اولین قدم برای کمک به زود حرف زدن کودک این است که با عکس العمل مناسب به صداها و گفتار او پاسخ دهید. زمانی که کودک شما صداهایی تولید میکند یا اولین کلمات خود را میگوید، به آن توجه کنید و پاسخ دهید. این واکنشها نه تنها برای کودک جذاب است، بلکه به او این اطمینان را میدهد که صدایش برای شما مهم است. به این ترتیب کودک تشویق میشود تا کلمات بیشتری بگوید و در نتیجه توانایی گفتاریاش تقویت میشود. بهطور مثال، اگر کودک شما میگوید “ما”، شما میتوانید بلافاصله تکرار کنید “بله، ما داریم بازی میکنیم”.
· تقویت خنده و حالات صورت
کودکان خیلی زود تحت تاثیر حالات صورت و احساسات والدین قرار میگیرند. هنگام صحبت با کودک، مهم است که همیشه لبخند بزنید و با خوشحالی صحبت کنید. این رفتار نه تنها باعث میشود کودک از برقراری ارتباط با شما لذت ببرد، بلکه احساس امنیت بیشتری پیدا میکند و ترغیب میشود تا بیشتر حرف بزند. همچنین، کودک از طریق تقلید از حالات صورت شما، شروع به یادگیری کلمات و عبارات جدید میکند.
· الگو قرار دادن کودک از رفتار شما
یکی از بهترین روشها برای آموزش گفتار به کودک، الگوسازی است. زمانی که شما با کودک صحبت میکنید، او از شما میآموزد و تلاش میکند کلمات شما را تقلید کند. به همین دلیل، والدین باید در گفتار خود دقت کنند و از جملات ساده و قابل فهم استفاده کنند. بهطور مثال، وقتی که در حال انجام فعالیتهایی مانند لباس پوشیدن یا غذا خوردن هستید، از کلمات مشخص استفاده کنید و این فعالیتها را با کودک به اشتراک بگذارید.
· سوق دادن کودک به صداسازی
کودکان به طور طبیعی تمایل دارند صداهایی از خود درآورند. شما میتوانید این تمایل را با تشویق به بازی با صداها تقویت کنید. بهطور مثال، وقتی کودک شما به صداهایی مثل “با” یا “ما” اشاره میکند، آن را تکرار کنید و کودک را تشویق کنید تا صدای خود را دوباره تولید کند. این نوع بازیها به تقویت مهارتهای گفتاری کودک کمک میکند.
· تقلید صداهای حیوانات
یکی از روشهای سرگرمکننده و مؤثر برای کمک به کودک در یادگیری زبان، استفاده از صداهای حیوانات است. شما میتوانید صداهایی مانند “مو” برای گربه یا “میاو” برای مرغ را تولید کنید و از کودک بخواهید که آن را تقلید کند. این بازیها علاوه بر ایجاد علاقه و سرگرمی برای کودک، او را تشویق میکند تا تواناییهای گفتاری خود را بیشتر شکوفا کند.
توجه به تلاشهای کودک و پذیرش اولین کلمات او برای تقویت مهارتهای گفتاری کودک، باید به اولین تلاشها و کلمات او توجه ویژهای داشته باشید. زمانی که کودک اولین کلمات خود را میگوید، باید آن را جدی بگیرید و او را تشویق کنید. این کار باعث افزایش اعتماد به نفس او در ارتباط برقرار کردن میشود و موجب میشود که کودک برای گفتن کلمات بیشتر تلاش کند. بهطور مثال، اگر کودک شما کلمه “بابا” را میگوید، فوراً با لبخند به او پاسخ دهید و بگویید “بله، بابا اینجاست”، تا کودک تشویق شود کلمات بیشتری را بیان کند.
مواد غذایی مناسب برای زود حرف زدن کودکان
همانطور که برای رشد بدن کودک مواد غذایی سالم و مغذی ضروری است، برای رشد مهارتهای گفتاری نیز تغذیه مناسب اهمیت دارد. برخی از مواد غذایی خاص میتوانند به رشد مغز و تقویت حافظه و تواناییهای زبانی کودک کمک کنند. در اینجا به برخی از این مواد غذایی اشاره میکنیم:
· آجیل و خشکبار
مغزها مانند بادام و گردو حاوی ویتامین E و اسیدهای چرب امگا 3 هستند که برای تقویت عملکرد مغز و حافظه مفید هستند. این مواد به رشد تواناییهای زبانی کودک کمک میکنند.
· دانههای گیاهی
دانههایی مانند کتان و چیا سرشار از آنتیاکسیدانها هستند و به محافظت از مغز در برابر آسیبهای سلولی کمک میکنند. همچنین، دانههای کدو تنبل دارای منیزیم و روی هستند که باعث تقویت حافظه و تمرکز میشوند.
· غذاهای حاوی اسید فولیک
سبزیجات برگ سبز و مواد غذایی غنی از اسید فولیک مانند نان و آرد گندم به پیشگیری از نقصهای عصبی کمک میکنند و تأثیر مثبتی بر رشد گفتار کودک دارند.
در نهایت، به یاد داشته باشید که مهارتهای گفتاری کودکان تحت تأثیر عوامل متعددی از جمله ارتباط با والدین، محیط آموزشی، و تغذیه مناسب هستند. هیچگاه نباید فراموش کنید که هر کودک منحصر به فرد است و روند رشد گفتاری او ممکن است متفاوت باشد. بنابراین، صبر و حمایت از کودک، در کنار اجرای راهکارهای علمی و عملی، میتواند او را در مسیر رشد گفتاری صحیح و مؤثر یاری کند.
